Ontslag
Aandachtspunt
baanonzekerheid
Door de toename van reorganisaties en fusies kan bij uw werknemers de onzekerheid over de werktoekomst toenemen. In veel studies is onderzocht of baanonzekerheid een risicofactor is voor het optreden van psychische klachten. Uit deze onderzoeken blijkt dat:
- Werknemers die te maken hebben met een reorganisatie vaker slaapmiddelen of antidepressiva krijgen voorgeschreven dan werknemers die te maken hebben met een reorganisatie.
- Werknemers met behoefte aan meer zekerheid over behoud van werk een tot 1,8 keer grotere kans hebben op vermoeidheid en psychische klachten.
- Werknemers wier baan wordt bedreigd door een bedrijfssluiting 1,6 keer meer kans hebben op psychische klachten.
- Werknemers die verwachten dat de organisatie binnen een jaar gaat inkrimpen meer last van emotionele uitputting hebben dan werknemers die dit niet verwachten.
- Werknemers die een periode van toekomstonzekerheid "overleven", bijvoorbeeld omdat zij niet ontslagen worden na een reorganisatie, relatief veel emotionele uitputting blijken te rapporteren onder andere door een toename van gevoelens van boosheid en werkdruk.
- Werknemers met behoefte aan meer zekerheid over behoud van werk een 2 keer grotere kans hebben op ernstige depressieve klachten.
Om de klachten door baanonzekerheid te beperken, wordt aanbevolen om werknemers in een zo vroeg mogelijk stadium te informeren over op handen zijnde reorganisaties. De periode van onzekerheid moet zo kort mogelijk worden gehouden. Liever eerder zekerheid over ontslag dan een periode van onzekerheid te laten voortduren. Hierbij is van belang zo concreet mogelijk de gevolgen voor de organisatie en de individuele werknemers te communiceren. De boodschap hieromtrent moet duidelijk worden overgebracht.
Daarnaast is het van belang dat werknemers de oorzaak van baanonzekerheid en het eventuele verlies van de baan niet aan zichzelf wijten. Het gevoel van falen verlamt, het vergroot de kans op klachten en ondermijnt het zelfvertrouwen dat nodig is om een andere baan te vinden. Het verlies van een baan is beter te accepteren als de werknemer het gevoel heeft dat u voor hem gevochten heeft.
Het belang van employability
Afgezien van het beheersen van de negatieve gevolgen van baanonzekerheid is het vooral belangrijk om tijdig te investeren in employability en duurzame inzetbaarheid van werknemers. Uiteindelijk zijn preventieve strategieën effectiever. Zowel werkgevers als werknemers kunnen zich inzetten voor het verbeteren van de employabilty en dus in het versterken van de positie op de arbeidsmarkt. In de CAO zijn over employability ook afspraken gemaakt: zie hiervoor de procedures art 17.1 CAO o.a. bijlage 8 Afspraken met vakorganisaties.
